M23 IRASHINJA UBUYOBOZI BWA KINSHASA UBWICANYI BW’ABASIVILI I NYIRAGONGO: ITANGAZO RYA M23 RISOHOTSE AKAKANYA

M23 IRASHINJA UBUYOBOZI BWA KINSHASA UBWICANYI BW’ABASIVILI I NYIRAGONGO: ITANGAZO RYA M23 RISOHOTSE AKAKANYA

Itangazo rya AFC/M23 ryo ku wa 5 Mata 2025 ryahungabanyije ishusho y’ikizere cy’amahoro, nyuma yo gushinja ubutegetsi bwa Kinshasa kwica abaturage b’inzirakarengane i Nyiragongo.

Muri Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo – Kumugoroba Wo Ku wa 5 Mata 2025, Ihuriro Alliance Fleuve Congo (AFC/M23) ryasohoye itangazo rikomeye, ritangaza ko abantu icumi bo mu muryango umwe, barimo abagore n'abana, bishwe mu ijoro ryo ku wa 4 rishyira ku wa 5 Mata 2025, i Kanzana, mu karere ka Nyiragongo, Intara ya Kivu y’Amajyaruguru. AFC/M23 yashinje ubwicanyi ubutegetsi bwa Kinshasa, ivuga ko ari igikorwa cy’ubugome kigamije guharabika izina ryayo.

Iri tangazo rije nyuma y'aho AFC/M23 yari yemeye gukuraho za bariyeri ku mihanda no kwemerera ubwinyagamburiro bw’abantu n’ibintu mu duce yagenzuraga. Nyamara, AFC/M23 ivuga ko ubutegetsi bwa Kinshasa bwakoresheje ibi bikorwa by'ubwicanyi kugira ngo buharabike isura yayo. Lawrence Kanyuka, ushinzwe Itangazamakuru n’Itumanaho muri AFC/M23, yatangaje ko ubutegetsi bwa Kinshasa n’ingabo zabwo bagomba guhagarika ibi bikorwa by’iterabwoba, kandi ko hafashwe ingamba zo kubihagarika no guhana ababigizemo uruhare bose.

AFC/M23 yagaragaje ko ibi bikorwa bihungabanya imbaraga mpuzamahanga zo gushakira amahoro ikibazo cya politiki muri Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo, kandi bikica amasezerano yo guhagarika imirwano yari yaratangajwe na AFC/M23. Nubwo bimeze bityo, AFC/M23 yemeje ko izakomeza kurinda abaturage b’abasivili no gushyira imbere amahoro muri RDC.

Iri tangazo riteje impagarara mu karere, aho abaturage bagaragaza impungenge ku mutekano wabo n’icyerekezo cy’ibiganiro by’amahoro biri imbere. Abasesenguzi ba politiki muri aka karere bavuga ko ibi bishobora kugira ingaruka mbi ku mbaraga zari zashyizwe mu gushaka amahoro arambye muri Kivu y’Amajyaruguru.

Ibitekerezo by’abaturage ku mbuga nkoranyambaga

Jean Claude M.: "Ibi bikorwa by'ubwicanyi bikwiye kwamaganwa n'amahanga. Abaturage b'inzirakarengane ntibakwiye gukomeza kubabara kubera amakimbirane ya politiki."

Aline U.: "Turifuza amahoro arambye mu karere kacu. Abayobozi bakwiye gushyira imbere ibiganiro aho gukomeza intambara."

Eric N.: "AFC/M23 n'ubutegetsi bwa Kinshasa bakwiye kwicara hamwe bakaganira ku buryo bwo guhagarika izi mvururu zose."

Ingaruka ku mbaraga z’amahoro

Iri tangazo rije mu gihe hari hateganyijwe ibiganiro hagati ya leta ya Congo n’inyeshyamba za M23 ku wa 9 Mata 2025, bigamije kurangiza intambara imaze igihe kinini mu burasirazuba bwa Congo. Abasesenguzi bibaza niba ibi bikorwa by’ubwicanyi bitazatuma ibyo biganiro bigorana cyangwa bikadindira.

Icyifuzo cy’amahanga

Ibihugu by’ibituranyi n’imiryango mpuzamahanga byakomeje gusaba impande zose guhagarika imirwano no gushyira imbere ibiganiro by’amahoro. Gusa, ibi bikorwa by’ubwicanyi bishobora gukoma mu nkokora iyo mbaraga, bikaba byatuma amahoro arambye akomeza kuba inzozi kuri benshi mu batuye aka karere.

Icyifuzo cya AFC/M23

AFC/M23 yasabye ubutegetsi bwa Kinshasa guhagarika ibi bikorwa by’iterabwoba no kubahiriza amasezerano yo guhagarika imirwano. Banemeje ko bazakomeza gukorana n’imiryango mpuzamahanga mu gushaka ibisubizo by’amahoro ku bibazo bya politiki muri RDC.

Icyifuzo cy’abaturage

Abaturage basaba impande zombi gushyira imbere ibiganiro aho gukomeza imirwano, kugira ngo amahoro arambye aboneke mu karere ka Kivu y’Amajyaruguru. Basaba kandi imiryango mpuzamahanga gukomeza kugira uruhare mu gushaka ibisubizo by’amahoro no gukurikirana ibyaha byibasira abasivili.